
درمان ریشه یا عصب کشی
درمان ریشه یا عصب کشی چیست؟
درمان ریشه یا عصب کشی یک روش تخصصی در دندانپزشکی است که برای حفظ دندانهایی که دچار عفونت یا آسیب در ناحیه پالپ (عصب دندان) شدهاند، استفاده میشود. این روش معمولاً به عنوان یک راه حل نهایی برای جلوگیری از کشیدن دندانها به کار میرود و میتواند به حفظ ساختار و عملکرد دندان کمک کند.
چرا درمان ریشه نیاز است؟
پالپ دندان شامل اعصاب و رگهای خونی است که در داخل دندان قرار دارند. وقتی پالپ دچار عفونت یا آسیب شود، ممکن است علائمی مانند درد شدید، حساسیت به گرما و سرما، تورم و حتی آبسه در اطراف دندان ایجاد شود. در صورت عدم درمان، عفونت میتواند به استخوان فک و سایر قسمتهای دهان گسترش یابد که باعث ایجاد مشکلات جدیتر میشود.
(کلینیک دندانپزشکی دکتر دانشپور، متخصص درمان ریشه در تهران)
علائم نیاز به درمان ریشه
- درد شدید و مداوم: درد شدید که با تغییرات دما و فشاری تشدید میشود.
- تورم و حساسیت: تورم لثه و حساسیت به لمس.
- تغییر رنگ دندان: تغییر رنگ دندان به خاکستری یا سیاه.
- آبسه: تشکیل آبسه یا تودهای چرکی در ناحیه دندان.
- حساسیت به گرما و سرما: حساسیت طولانی مدت به مواد گرم یا سرد.

مراحل درمان ریشه
فرآیند درمان ریشه یا عصب کشی شامل مراحل زیر است:
- تشخیص و معاینه: دندانپزشک با استفاده از اشعه ایکس و معاینه بالینی، وضعیت دندان و عمق عفونت را بررسی میکند.
- تخلیه پالپ: دندانپزشک با ایجاد یک سوراخ کوچک در دندان، پالپ عفونی یا آسیب دیده را تخلیه میکند.
- تمیز کردن و ضدعفونی کردن: کانالهای ریشه با دقت تمیز و ضدعفونی میشوند تا هرگونه باکتری و بافت آسیب دیده حذف شود.
- پر کردن کانالها: کانالهای ریشه با مواد پرکننده مخصوص پر میشوند تا از ورود مجدد باکتریها جلوگیری شود.
- بستن دندان: در نهایت، دندان با مواد ترمیمی موقت یا دائمی بسته میشود و در صورت نیاز، تاج دندان نصب میشود.
مزایای درمان ریشه
- حفظ دندان: درمان ریشه به حفظ دندان طبیعی کمک میکند و نیاز به کشیدن دندان را کاهش میدهد.
- تسکین درد: این روش به تسکین درد شدید و ناراحتی ناشی از عفونت پالپ کمک میکند.
- جلوگیری از گسترش عفونت: با حذف باکتریها و عفونت، از گسترش عفونت به سایر قسمتهای دهان و فک جلوگیری میشود.
- بازیابی عملکرد دندان: دندان پس از درمان ریشه میتواند به طور کامل به وظایف خود از جمله جویدن و صحبت کردن ادامه دهد.
مراقبتهای پس از درمان ریشه
برای حفظ و افزایش عمر دندان پس از درمان ریشه، رعایت نکات زیر ضروری است:
- مراجعه منظم به دندانپزشک: برای بررسی وضعیت دندان و انجام معاینات دورهای به دندانپزشک مراجعه کنید.
- رعایت بهداشت دهان و دندان: مسواک زدن و استفاده از نخ دندان به صورت منظم برای جلوگیری از تجمع باکتریها ضروری است.
- پرهیز از غذاهای سخت: از گاز زدن و جویدن غذاهای سخت و چسبنده خودداری کنید تا دندان آسیب نبیند.
- استفاده از محافظ دندان: در صورت انجام فعالیتهای ورزشی، از محافظ دندان استفاده کنید تا از ضربههای احتمالی جلوگیری شود.
- پیگیری درمانهای تکمیلی: در صورت نیاز به تاج یا ترمیمهای دیگر، درمانهای تکمیلی را به موقع انجام دهید.

مقایسه درمان ریشه با کشیدن دندان
1. حفظ دندان طبیعی:
- درمان ریشه: این روش به حفظ دندان طبیعی کمک میکند و ساختار دندان را نگه میدارد.
- کشیدن دندان: با کشیدن دندان، ساختار و عملکرد طبیعی دندان از بین میرود و نیاز به جایگزینی دارد.
2. زمان و هزینه:
- درمان ریشه: هزینه و زمان بیشتری نسبت به کشیدن دندان دارد، اما ارزش حفظ دندان طبیعی را دارد.
- کشیدن دندان: هزینه و زمان کمتری دارد، اما هزینههای جایگزینی دندان ممکن است بیشتر باشد.
3. عملکرد و ظاهر:
- درمان ریشه: دندان پس از درمان ریشه به طور کامل به وظایف خود ادامه میدهد و ظاهر طبیعی خود را حفظ میکند.
- کشیدن دندان: کشیدن دندان باعث از دست رفتن عملکرد و ظاهر طبیعی دندان میشود و نیاز به پروتز یا ایمپلنت دارد.
4. عوارض جانبی:
- درمان ریشه: ممکن است باعث حساسیت موقت و نیاز به مراقبتهای خاص پس از درمان شود.
- کشیدن دندان: ممکن است باعث مشکلات جانبی مانند تحلیل استخوان فک و جابجایی دندانهای مجاور شود.
نتیجهگیری
درمان ریشه یا عصب کشی یکی از روشهای مؤثر و تخصصی در دندانپزشکی است که به حفظ دندانهای آسیب دیده و عفونی کمک میکند. این روش با حذف عفونت و بازسازی دندان، به تسکین درد و جلوگیری از گسترش عفونت کمک میکند. با این حال، نیاز به رعایت مراقبتهای پس از درمان و مراجعه منظم به دندانپزشک برای حفظ و افزایش عمر دندان ضروری است.
(کلینیک دندانپزشکی دکتر دانشپور، متخصص درمان ریشه در تهران)